A A A

Victoria Lomasko

Urodzona w 1978 r. w Sierpuchowie, Rosja. Mieszka i pracuje w Moskwie. Lomasko ukończyła Moskiewski Uniwersytet Państwowy Sztuk Graficznych (MGUP) w 2003 r., otrzymując dyplom z zakresu grafiki i projektowania książek. Jest graficzką zajmującą się głównie reportażem. Czerpiąc z tradycji rosyjskiej grafiki dokumentalnej, Lomasko bada współczesne społeczeństwo rosyjskie. Szczególną uwagę poświęca rozmaitym subkulturom i grupom, takim jak wyznawcy prawosławia, aktywiści na rzecz praw osób LGBT, imigranci zarobkowi, ludzie świadczący usługi seksualne, czy też pracownicy kołchozów na prowincji. Artystka współpracowała wielokrotnie z organizacjami zajmującymi się ochroną praw człowieka, przygotowując publikacje i prowadząc warsztaty w więzieniach. Kuratorka dwóch długofalowych projektów artystycznych i aktywistycznych: Drawing the Court (wraz ze Zlatą Ponirowską) oraz The Feminist Pencil (wraz z Nadią Plungian). Autorka książek, w tym „Forbidden Art” (wraz z Antonem Nikolajewem, 2011) i „Other Russias” (2017). Jej prace publikowane są w wydawnictwach głównego nurtu w Rosji i za granicą, a także prezentowane na wystawach. Ostatnio przedstawiane były w ramach pokazów indywidualnych artystki w Ortega y Gasset Projects w Nowym Jorku oraz w Ellis Gallery, School of Art w Pittsburgu. W 2017 r. uczestniczyła w wystawach zbiorowych w siedzibie Chorwackiego Stowarzyszenia Artystów Sztuk Wizualnych w Zagrzebiu oraz w Triennale Rosyjskiej Sztuki Współczesnej, Garaż, Moskwa.

Victoria Lomasko, Biszkek, Erywań, Dagestan, Tbilisi – reportaże komiksowe [GL, GA], komiks, 2014-2016, fot. Kacper Gorysz

Rosyjska rysowniczka Wiktoria Łomasko jest artystką zaangażowaną i post-radziecką, w najlepszym znaczeniu tego słowa. Jej sztuka jest zanurzona w społecznej i politycznej rzeczywistości byłego ZSRR. Opowiada o grupach prześladowanych i represjonowanych. Jest odważnie i beż żadnego wstydu „publicystyczna”. Może stanowić też źródło wiedzy o zapomnianych terenach, o których milczą nagłówki gazet i głównonurtowe media. Łomasko jest niezwykle empatyczna w stosunku do obiektów swoich – no właśnie, jak to nazwać? Komiksów? Historii? Reportaży? U niej raczej kompilacji tych form – atrakcyjny graficznie styl przybliża i czyni łatwiejszym do zniesienia odbiór często drastycznych szczegółów z życia obywateli byłych republik radzieckich. To na ludziach koncentruje się jej sztuka, podobnie jak na dokumentowaniu oporu społecznego i protestu. Zbiór jej opowieści, graficznych reportaży, został niedawno opublikowany po angielsku jako Other Russias. W broszurce o byłych republikach radzieckich (krajach Azji Środkowej), Łomasko zdaje relację ze swoich wypraw dokumentujących poczynania wykluczonych i zagrożonych feministycznych kolektywów, emigranckich pracowników, seks-pracownic. Pokazuje wzrost nacjonalistycznego szowinizmu i rasizmu, zwłaszcza u Rosjan względem emigrantów z byłych republik. To portret opozycyjnych przekonań i polityk oraz głębokich podziałów kulturowych w byłym ZSRR. Ani rosyjskie problemy, ani pozytywy nie wynikają z pojedynczej politycznej siły, argumentuje artystka.

Zapisz