Who is the first to throw a stone
wideo, 4’17”
Muzyka: Drowning in dreams by Ed Harcourt
O ile najczęściej fotografie Agaty Awruk to oddramatyzowana wędrówka przez codzienność i kontemplacja zwyczajności, to tym razem należy liczyć się z brutalnym przełamaniem refleksyjnej nudy. Bohaterowie zostali mimochodem uchwyceni podczas domowych zwykłych czynności w gestach, pozach bez znaczenia. Czy to śpią, wstają, czy prasują, nie prężą się stając przed obiektywem. Skuleni odwracają twarz, wzrok czy zamykają oczy. Kolejne ujęcia to studium kostki brukowej. Szary, niemy monochrom chodnika. Kilka brakujących płytek. Gdzie to dzianie się? Co ci młodzi ludzie mają wspólnego z przedstawionym brukiem? Odpowiedź przynoszą nagłówki gazet ujęte w kolejne kadry wypowiedzi artystki. Chodzi o marsz równości w Białymstoku, czyli festiwal przemocy i nienawiści, jaki przetoczył się przez miasto w 2019 roku, z którego relacje przypominały relacje z pola wojennej walki. Wiadomości zastygają w estetyczne obrazy i stają się obok ludzi i bruku trzecią częścią wizualnej opowieści Awruk, która sama również wzięła udział w marszu. Jej artystyczna wypowiedź nie nosi jednak żadnych znamion relacji. Awruk ufa widzom, wierzy w ich inteligencję, nie epatuje oczywistymi obrazami przemocy, za to bardzo umiejętnie gra niedopowiedzeniami. Wątli bohaterowie bez twarzy stają się każdym – mną i tobą. LGBT? A może nie? Zestawienie wyrwanych z ziemi kamieni z kruchymi ciałami wystarczy, żeby poruszyć lawinę skojarzeń i emocji: przerażenie, że najzwyklejszy element tkanki miejskiej, nagle staje się narzędziem zbrodni. Że równość rozumiana jest jako obowiązkowe, banalne, dopasowane do siebie puzzle. Rozpacz, że kamieniem czy petardą mogę dostać ja, przyjaciel czy nieznajomy. I wreszcie złość, wściekłość, wkurw na napastnika. Nasuwa się zatem takie pytanie: czy jak rzucają kamieniami, to czy jeden środkowy palec to nie jest za mało?
Karolina Szulejewska
Agata Awruk
Urodzona w 1983 r. w Białymstoku. Absolwentka Instytutu Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim i programu fotograficznego Sputnik. Laureatka wielu konkursów, m.in. TIFF Festival i National Geographic. Swoje prace wystawiała w Białymstoku, Warszawie, Mediolanie i Sofii. Ma na swoim koncie publikację fotograficzną „Rest under my glory” wydaną przez Brutofnzn (Miediolan, Włochy) oraz „M+P+B” wydaną przy pomocy stypendium artystycznego (Białystok, Polska). Publikowała w magazynach polskich i zagranicznych m.in. „Wysokie obcasy”, „I-D Italy, „The Calvert Journal”, „Varsovie Magazine”. W 2018 wyróżniona przez magazyn „Szum” za odważne odkrywanie intymności w fotografii. W 2020 Delphian Gallery (Londyn) wymieniła ją wśród najciekawszych odkryć.
