T H E  B O R D E R /
G R A N I C A – performans Studia WACHOWICZ/FRET

Kiedy: 14.11.2024 (czwartek), godz. 18.00
Gdzie: Galeria Labirynt, ul. ks. J. Popiełuszki 5, Lublin
Wstęp wolny

„Początkowo performans T H E  B O R D E R / G R A N I C A miał zaistnieć jako dokument o Antoninie Romanovej. Wojna zatrzymała performerkę na froncie, ale to nie znaczyło, że nie mogła być jeszcze z nami w innej odsłonie. Dalsza praca zaprowadziła mnie w zupełnie nowe miejsce, do którego zaprosiłam – w premierowej odsłonie performansu – Olenę Matoshniuk, malarkę wspierającą artystki z Ukrainy mieszkające w Polsce. Wszystko to dokonało się za sprawą Jarosława Freta, który – po usłyszeniu historii Romanovej – przekonał mnie, abym ją przywołała, uobecniła.

T H E  B O R D E R / G R A N I C A to performans o tworzeniu nowego, intymnego języka [Nie]Obecnych, który przestaje być „drutem kolczastym”. Pisząc o „drucie kolczastym”, pragnę przywołać obraz dialogu więźnia czy więźniarki ze światem zewnętrznym albo osobę uchodźczą za owym drutem. Ciągle słyszymy głosy mówiące o tym, że pragniemy człowieczeństwa, a nie drutu kolczastego.

T H E  B O R D E R / G R A N I C A oscyluje na skraju performansu z rytuałem i uroczystością. Na naszych oczach staje się „obrzędem przejścia”, momentem „odebrania i nadania” jednocześnie. Tworzy nowe pole, w którym czas jest już tylko ruchomym obrazem wieczności.

T H E  B O R D E R / G R A N I C A otrzymała ostateczny kształt w Szkocji podczas prezentacji na Festiwalu Fringe w Edynburgu. Ta odsłona performansu, z udziałem moim i Antoniny Romanovej, powstała we współpracy z Jarosławem Fretem, w ramach Studia WACHOWICZ/FRET.

Projekt zrodził się z potrzeby dawania głosu tym, których głos jest w zawieszeniu”.
[Monika Wachowicz]

T H E  B O R D E R / G R A N I C A otrzymała na Festiwalu Fringe w Edynburgu główną nagrodę The Scotsman’s Fringe First 2024 oraz nominację do The Brighton Fringe Excellence Award.

Pomysł: Monika Wachowicz
Współpraca: Jarosław Fret
Wykonanie: Antonina Romanova i Monika Wachowicz
Teksty: Antonina Romanova i Monika Wachowicz

Podczas performansu są wykorzystywane fragmenty zapisu wideo działań Antoniny Romanovej, odbywających się w ramach projektu „Tekst”.

Aranżacja przestrzeni: Jarosław Fret i Monika Wachowicz
Montaż wideo: Maciej Mądry, Jarosław Siejkowski
Czas trwania: ok. 40 minut
Produkcja: Instytut im. Jerzego Grotowskiego i Monika Wachowicz Studio Ciała i Emocji
Pokaz premierowy: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław, 2.04.2023
Dotychczasowe prezentacje performansu:
Festiwal Różność/Równość, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta, Wrocław, 9.05.2023
Sympozjum „Saving Hope: Theatrical Artivism in Spaces of Conflict”, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław, 17.06.2023
Tydzień Sztuki Ukraińskiej w Poznaniu, Republika Sztuki Tłusta Langusta, Poznań, 26.08.2023
Międzynarodowe Forum Sztuki Performance, Saloniki (Grecja), 22.09.2023
Cykl SZTUKA W SŁUŻBIE DUCHA I CIAŁA, Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice, 17.12.2023
Festiwal Fringe, Edynburg (Szkocja), 16 prezentacji w okresie od 3–24.08.2024

Antonina Romanova jest reżyserką, aktorką i performerką. Tworzy autorskie projekty, gra na ukulele. Jest osobą niebinarną. Artystka urodziła się i dorastała na Krymie. Jest narodowości rosyjskiej, ma obywatelstwo ukraińskie.

Studio Wachowicz/Fret to twórczy tandem, którego pierwszym zrealizowanym projektem był, powstały w grudniu 2021 roku, „Sheol/ שְׁאוֹל”. Praca Studia poświęcona jest wzajemnemu przenikaniu się sztuki teatru i performansu oraz ich gatunkowego dopełnienia się w każdym scenicznym akcie. Hybrydowość, otwartość form, nad którymi pracuje Studio, sprawia, iż powstałe w ramach kolejnych projektów prace określone zostają jako performatywne instalacje, seanse czy po prostu – akcje. Ich wspólnym mianownikiem pozostaje sonoryczność i wyjątkowe wyczulenie na dźwięk, wibracje związane z każdym najmniejszym choćby działaniem. Twórcy podejmują regularną współpracę z wieloma osobami artystycznymi, dla których ważna jest wrażliwość muzyczna w uznaniu jej prymarnego charakteru w określaniu tego, co międzyludzkie i arcyludzkie. Prace Studia budowane są głównie z narzędzi teatralnych wywodzących się z tradycji tragicznej, a nie dramatycznej. To dożylne Słyszenie Świata!

Wydarzenie jest realizowane w ramach ogólnopolskiego projektu Perform[ing] Poland Instytutu im. Jerzego Grotowskiego: więcej informacji